Czy należy mi się odszkodowanie za niesłuszne zwolnienie z pracy?

Każda osoba zatrudniona na umowę o pracę na okres określony lub nieokreślony znajduje się pod ochroną kodeksu pracy. W dużym skrócie, oznacza to że nie może on zostać w okresie trwania umowy bez jasnego uzasadnienia przyczyny jej przerwania, a także konieczne jest otrzymanie wypowiedzenia. W okresie trwania wypowiedzenia, pracownik nadal wykonuje swoje obowiązki i pozostaje nadal w stosunku pracy ze swoim pracodawcą, jednak zna swoją sytuację i ma czas na znalezienie nowego miejsca pracy. Niestety, pracodawcy nie zawsze postępują w porządku wobec pracowników i zdarza się, że nie zachowują wymaganego okresu wypowiedzenia, co jest ewidentnym naruszeniem prawa i daje możliwość poszkodowanemu pracownikowi wniesienie roszczenia odszkodowawczego do sądu.

Właściwy sposób rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę

Pracodawca pozostaje w stosunku pracy z pracownikiem w czasie obowiązywania umowy o pracę. Może być ona zawarta na czas określony, wówczas termin jej trwania powinien być jasno zaznaczony – podobnie zresztą jak w przypadku umowy na okres próbny. Może być również zawarta na czas nieokreślony, a jej obowiązywanie wchodzi w życie z dniem pierwszego dnia rozpoczęcia pracy. Jeśli jedna ze stron lub obie strony nie są zadowolone ze współpracy, wówczas istnieje możliwość przerwania stosunku pracy przez wypowiedzenie. Pracodawca może rozwiązać umowę o pracę pod warunkiem zachowania określonego okresu wypowiedzenia, wynoszącego zwykle od jednego do trzech miesięcy. 

Istnieje kilka przypadków, w których kodeks pracy dopuszcza rozwiązanie trwającego stosunku pracy bez konieczności składania wypowiedzenia. Może to wynikać na przykład z faktu dyscyplinarnego zwolnienia pracownika, a zatem z jego wyraźnej winy. Pracodawca może powstrzymać się od wypowiedzenia w przypadku długotrwałej nieobecności pracownika w miejscu pracy lub zaprzestania wykonywania przez niego obowiązków wynikających z danej umowy o pracę bez uprzedniego poinformowania pracodawcy o przyczynach zaistniałej sytuacji. Jeśli jednak pracodawca nie uzasadnia swojej decyzji i nie przedstawia konkretnych dowodów wskazujących na winę pracownika, można mówić o naruszeniu przez niego przepisów kodeksu pracy i o jego celowym działaniu na niekorzyść pracownika, który staje się osobą poszkodowaną i może dochodzić swoich praw na drodze sądowej samodzielnie lub z pomocą kancelarii odszkodowawczej. Wysokość takiego odszkodowania ustala się indywidualnie, chociaż zwykle wynosi ona równowartość wynagrodzenia za okres od 2 do 3 miesięcy, przy czym nie może być niższe od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Kiedy pracodawca może skrócić okres wypowiedzenia?

Obowiązujące przepisy kodeksu prawnego dają możliwość wcześniejszego rozwiązania umowy o pracę na czas nieokreślony. Pracodawca może wówczas skrócić trzymiesięczny okres wypowiedzenia maksymalnie do jednego miesiąca. W takiej sytuacji, pracownik może dochodzić odszkodowania, którego wysokość jest równowartością wynagrodzenia za resztę okresu wypowiedzenia. Należy również pamiętać, że okres wypowiedzenia wlicza się do okresu zatrudnienia pracownika. Osoba poszkodowana może uzyskać pomoc w uzyskaniu odszkodowania  w firmach zajmujących się dochodzeniem należnych roszczeń.

Bezprawne wypowiedzenie umowy na okres próbny

Pomimo tego, że stosunek pracy, jaki wiąże pracownika z pracodawcą, niesie za sobą określone skutki prawne, zdarza się że pracodawca narusza przepisy przez bezprawne wypowiedzenie umowy. Poszkodowany pracownik może dochodzić odszkodowania na ścieżce prawnej w sądzie. W przypadku rozwiązania umowy o pracę na okres próbny bez zachowania wypowiedzenia, wysokość odszkodowania zależy od długości okresu, przed upływem którego miał obowiązywać dany stosunek pracy.